Windenergie bij agrarische bedrijven

Gemeente Hoeksche Waard maakt een uitvoeringsbeleid voor het opwekken van windenergie voor eigen gebruik bij agrarische bedrijven. Op dit moment is er nog geen beleid voor het plaatsen van een kleine tot middelgrote windmolen of een andere vorm van kleinschalige opwek van windenergie bij een agrarisch bedrijf. Er is wel behoefte aan. Ook wordt er gekeken of er voorwaarden nodig zijn voor bijbehorende voorzieningen zoals energieopslag in batterijen. Met een eigen windmolen of andere vorm van kleinschalige opwek van windenergie en opslag, kan een agrarisch ondernemer het hele jaar rond en dus ook op de momenten dat de zon niet schijnt, zelf duurzame energie opwekken en opslaan die nodig is binnen het bedrijf.

Het plaatsen van een windmolen of andere vorm van kleinschalige opwek van windenergie bij agrarische bedrijven draagt bij aan de ambitie van de gemeente om in 2040 energieneutraal te zijn. We wekken dan alle energie die we gebruiken in de Hoeksche Waard duurzaam en lokaal op. Het opstellen van het uitvoeringsbeleid is dan ook 1 van de acties uit het uitvoeringsprogramma ‘Hoeksche Waard richting energieneutraal’ en staat ook in het Hoofdlijnenakkoord 2022-2026 van de gemeente.

In het uitvoeringsbeleid worden de voorwaarden opgenomen waaronder de plaatsing van een windmolen, een andere vorm van kleinschalige opwek van windenergie en energieopslag bij een agrarisch bedrijf mogelijk is. Hierbij wordt onder andere rekening gehouden met wet- en regelgeving, techniek en ruimtelijke en landschappelijke inpasbaarheid. De volgende uitgangspunten zijn opgesteld om verder te verkennen en voorwaarden voor op te stellen.

  • Het uitvoeringsbeleid wordt in 2 onderdelen uitgewerkt. Het eerste onderdeel richt zich op de plaatsing van een kleine windmolen (ashoogte tot maximaal 15 meter). Het tweede onderdeel richt zich op de plaatsing van een middelgrote windmolen (ashoogte tot maximaal 25-30 meter). Ook worden andere vormen van opwek van windenergie uitgewerkt.
  • Er wordt onderzocht of er voorwaarden nodig zijn voor bijbehorende voorzieningen zoals energieopslag in batterijen.
  • De plaatsing van de windmolen en andere vormen van kleinschalige opwek van windenergie moet vallen binnen het agrarisch bouwvlak.
  • Het uitgangspunt is maximaal 1 windmolen per agrarisch bouwvlak.
  • De opgewekte energie is voor eigen behoefte van het agrarisch bedrijf.
  • Het agrarisch bedrijf wekt ook zonne-energie op via zonnepanelen op de bij het bedrijf behorende agrarische dak(en).

De ontwikkeling van het uitvoeringsbeleid is opgedeeld in verschillende fasen:

Fase 1: Vaststellen van het projectplan en start eerste verkenningen (afgerond)

Op 14 februari 2023 is het projectplan ‘Beleidskader Windenergie bij agrarische bedrijven’ door het college vastgesteld. De gemeenteraad is op 20 februari geïnformeerd met een raadsinformatiebrief (zie Documenten, nummer 1). En er is een participatie- en communicatieplan opgesteld.

Fase 2: Uitvoeren van de ruimtelijke verkenningen (afgerond)

De mogelijkheden en harde en zachte belemmeringen zijn onder andere op basis van wet- en regelgeving en landschappelijke uitgangspunten in kaart gebracht.

In maart, april en mei 2023 zijn er gesprekken gevoerd met direct betrokken partijen om kennis, belangen en behoeften uit te wisselen en op te halen. Wat er besproken is en naar voren is gekomen, staat in de samenvatting ‘Gesprekken direct betrokken partijen’ (zie Documenten).

Op basis van de eerste verkenningen en gesprekken zijn de eerste lijnen van het uitvoeringsbeleid zichtbaar.
De gemeenteraad is op 7 november 2023 geïnformeerd over de voortgang met een raadsinformatiebrief (zie Documenten, nummer 2).

Fase 3: Ontwikkelen van een concept-uitvoeringsbeleid (huidig)

(Agrarische) ondernemers, maatschappelijke organisaties, betrokken partners en inwoners zijn op 20 november breed uitgenodigd om mee te denken over het resultaat van de eerste verkenningen, de eerste grove versie van het uitvoeringsbeleid en de randvoorwaarden tijdens een inloopbijeenkomst. Via informatieposters (zie Documenten) en in gesprekken is men geïnformeerd over de eerste grove versie van het uitvoeringsbeleid. Ook kon men wensen en behoeften meegeven via een (online) reactieformulier.

Op basis van alle uitkomsten en inbreng van de verschillende partijen wordt het concept-uitvoeringsbeleid ‘Windenergie bij agrarische bedrijven’ opgesteld. Omdat provincie Zuid-Holland beleid maakt voor de plaatsing van grotere kleine windmolens (met een hogere ashoogte dan 15 meter), naast hun bestaande beleid voor kleine windmolens wordt het concept-uitvoeringsbeleid in 2 onderdelen uitgewerkt. Een onderdeel voor de aanvraag van een kleine windmolen met een ashoogte tot maximaal 15 meter. En een onderdeel voor de aanvraag van een middelgrote windmolen met een ashoogte tot maximaal 25-30 meter.

De gemeenteraad is op 8 juli geïnformeerd over de voortgang met een raadsinformatiebrief (zie Documenten, nummer 3). Er wordt ook onderzocht hoe het uitvoeringsbeleid het beste (juridisch) vastgelegd kan worden, zodat de benodigde ruimtelijke procedure voor een agrarische ondernemer zo makkelijk en snel mogelijk kan verlopen (afgerond).

Fase 4: Vaststellen van het ontwerp-uitvoeringsbeleid

Het concept-uitvoeringsbeleid ‘Windenergie bij agrarische bedrijven’ (beide onderdelen) wordt samen met een motivering van het beleid en een toelichting op het participatietraject afgerond. Ook is duidelijk hoe het beleid juridisch wordt vastgelegd. Het concept-uitvoeringsbeleid wordt ter vaststelling aangeboden aan het college. Het college stelt het concept-uitvoeringsbeleid vast.

Fase 5:  Ter inzage leggen en vaststellen van het definitieve uitvoeringsbeleid

Het ontwerp-uitvoeringsbeleid wordt voor een periode van 6 weken ter inzage gelegd. Binnen deze terinzagetermijn kan er op het uitvoeringsbeleid gereageerd worden door een zienswijze in te dienen.

Alle betrokkenen en geïnteresseerden worden aan het begin van de periode dat het ontwerp-uitvoeringsbeleid ter inzage ligt, uitgenodigd voor een informatiebijeenkomst.

Na de terinzagetermijn wordt het ontwerp-uitvoeringsbeleid ‘Windenergie bij agrarische bedrijven’ mogelijk nog aangepast. Daarna wordt het vastgesteld.

Als bovengenoemd proces om tot een uitvoeringsbeleid te komen volgens planning verloopt, dan is het uitvoeringsbeleid ‘Windenergie bij agrarische bedrijven’ (beide onderdelen) in de eerste helft van 2025 vastgesteld en beschikbaar. Vanaf dat moment kunnen vergunningsaanvragen voor het onderdeel het plaatsen van een kleine windmolen (ashoogte tot maximaal 15 meter), een andere vorm van kleinschalige opwek van windenergie en bijbehorende voorzieningen zoals energieopslag bij agrarische bedrijven door de gemeente worden beoordeeld. Voor het onderdeel middelgrote windmolens (ashoogte tot maximaal 25-30 meter) moet eerst het provinciaal omgevingsbeleid vastgesteld zijn. Dit is naar verwachting begin 2026.

 

Verschillende agrarische ondernemers hebben in 2022/2023 een initiatief ingediend voor het plaatsen van een windmolen voor eigen gebruik bij het agrarisch bedrijf. De initiatieven voor kleine windmolens nemen wij in behandeling als het definitieve uitvoeringsbeleid ‘Windenergie bij agrarische bedrijven’ is vastgesteld. Dit is naar verwachting in de eerste helft van 2025. Voor middelgrote windmolens worden de initiatieven in behandeling genomen als het provinciaal omgevingsbeleid is vastgesteld. Dit is naar verwachting begin 2026. Agrarische ondernemers die een windmolen of andere vorm van kleinschalige opwek van windenergie willen plaatsen en nog geen omgevingsvergunning hebben aangevraagd of initiatief hebben ingediend, adviseren wij om dit te doen na de vaststelling van het definitieve uitvoeringsbeleid.

Heeft u vragen over het ontwikkelen van het uitvoeringsbeleid ‘Windenergie bij agrarische bedrijven’? Neem dan contact op met de projectleider van de gemeente, Kyrstin Vervaart. U kunt haar bereiken via telefoonnummer 14 0186 of 088 – 647 36 47 of via e-mail duurzaamheid@gemeentehw.nl.

Wilt u op de hoogte worden gehouden van gemeentelijk nieuws dat interessant is voor ondernemers? Meld u dan aan voor onze digitale nieuwsbrief Ondernemersupdate.