Programma Verbindingen Aanlanding Wind op Zee - (VAWOZ) 2031 – 2040
Tot aan 2030 wordt circa 21 gigawatt (GW) aan windenergie op zee gerealiseerd. Dit is ongeveer 75% van het huidige elektriciteitsverbruik van ons land. Voor de verdere verduurzaming van Nederland heeft het kabinet de ambitie om nog meer windenergie op zee op te wekken na 2030. Tussen 2031 en 2040 wordt rekening gehouden met circa 29 GW extra windenergie op zee (50 GW in totaal) als tussendoel naar een totaal van circa 70 GW in 2050. Het Programma Verbindingen Aanlanding Wind Op Zee (Programma VAWOZ) onderzoekt – in nauwe samenspraak met de omgeving – hoe en waar de energie vanuit, nog te bouwen, windparken op zee het beste aan land kan worden gebracht.
We gaan in Nederland in de toekomst steeds meer duurzame energie gebruiken. Het verduurzamen van onze energievoorziening vermindert de CO2-uitstoot en levert een grote bijdrage aan het doel om in Nederland in 2050 klimaatneutraal te zijn. Windenergie die we op zee opwekken is heel belangrijk voor die verduurzaming. Deze elektriciteit willen we wanneer nodig ook omzetten in waterstof. Zo is altijd energie beschikbaar, ook wanneer het niet waait.
In het Programma VAWOZ laat het ministerie van Groene Groei onderzoek doen naar de mogelijke effecten van aanlandroutes en de locaties op andere maatschappelijke belangen. Het ministerie wil inzicht krijgen in de effecten op onder andere de omgeving, economie, systeemintegratie, toekomstvastheid, techniek, circulariteit, veiligheid in de operatie en kosten van de verschillende aanlandalternatieven. Het programma heeft een looptijd van ruim 2 jaar en richt zich op de aanlandingen die gerealiseerd moeten worden in de periode 2031-2040 met een doorkijk naar 2050. De mogelijkheden voor aanlandingen in de periode tot en met 2030 zijn eerder vastgesteld in VAWOZ 2030.
Programma VAWOZ presenteert definitief onderzoeksplan
In het voorjaar van 2024 lag het concept-onderzoeksplan van het Programma Verbindingen Aanlanding Wind Op Zee (VAWOZ) ter inzage. Dit is een programma van het ministerie van Klimaat en Groene Groei. Na publicatie van het concept-onderzoeksplan kon iedereen die dat wilde reageren op de plannen. De terinzagelegging leverde 2.273 reacties op. In de nu gepubliceerde Nota van Antwoord (NvA) leest u de antwoorden op de reacties. De reacties die erg op elkaar lijken krijgen 1 antwoord. Een aantal reacties leidt ook tot aanpassingen in het definitieve onderzoeksplan (ten opzichte van het conceptplan). Waar dit het geval is, staat aangegeven bij de reacties in de Nota van Antwoord.
Ook verschijnt nu het definitieve onderzoeksplan, de zogeheten Notitie Reikwijdte en Detailniveau (NRD).
Verder met het onderzoek
Het onderzoek, waarvoor nu het definitieve plan verschijnt, heet officieel de Integrale Effectenanalyse (IEA). De Plan-Milieueffectrapportage (Plan-MER) is hier onderdeel van. Het onderzoek bestaat uit 2 rondes. De 2e ronde is een verdieping op de resultaten van de eerste ronde en duurt naar verwachting tot medio 2025. Hierin nemen wij de inhoud uit de Nota van Antwoord mee.
De Integrale Effectenanalyse onderzoekt de effecten van alle routes en locaties op verschillende onderdelen. Denk bijvoorbeeld aan de impact op het milieu, technische haalbaarheid, of de elektriciteit op een bepaalde locatie op het hoogspanningsnet past en wat de gevolgen voor de ruimte in de omgeving zijn. Dit doet het ministerie van Groene Groei ook weer samen met de partners van programma VAWOZ, zoals TenneT, Gasunie, Rijkswaterstaat, provincies, gemeenten en maatschappelijke belangenorganisaties. Waarschijnlijk liggen de resultaten van deze onderzoeken in het 1e kwartaal van 2026 ter inzage.
U kunt de Nota van Antwoord downloaden op de website(opent in nieuw venster) (verwijst naar een andere website). Hier vindt u ook de publieksvriendelijke brochure(opent in nieuw venster) (verwijst naar een andere website) met meer algemene informatie over Programma VAWOZ
Onderzoeksplan Programma VAWOZ
Het onderzoeksplan van Programma VAWOZ is het resultaat van verkenningen in het afgelopen jaar. Het programma zoekt in verschillende regio’s naar aanlandlocaties voor windenergie op zee en mogelijke routes voor gelijkstroomkabels en waterstofleidingen. Daarom zoekt het programma naar ruimte voor converterstations, die nodig zijn om de energie aan te sluiten op het hoogspanningsstation. Daarnaast zoekt het programma ook naar mogelijke locaties voor de bouw van elektrolysers. Dit zijn ‘waterstoffabrieken’ die op land met behulp van elektriciteit groene waterstof produceren.
Om dit te realiseren werkt het ministerie van Klimaat en Groene Groei samen met haar partners TenneT, Gasunie, Rijkswaterstaat en provincies. De verkenningen in de regio gebeurden met lokale belanghebbenden. Denk bijvoorbeeld aan provincies, gemeenten en belangenorganisaties.
Meer informatie over het Programma Verbindingen Aanlanding Wind op Zee 2031-2040 is te vinden op de website van Rijksdienst voor Ondernemend Nederland.
De overgang naar het gebruik van duurzame energie is belangrijk voor de toekomst van Nederland. Alleen zo zorgen we dat ook in de toekomst stroom uit onze stopcontacten blijft komen. We stoten minder CO₂ uit en Nederland blijft leefbaar voor generaties na ons. En we zorgen dat onze economie zich kan blijven ontwikkelen. Om duurzame energie te vervoeren zijn ook aanpassingen noodzakelijk in ons huidige energiesysteem. Gemeente Hoeksche Waard is net als verschillende andere gemeenten en regio’s in Nederland een belangrijke schakel in het nieuwe energiesysteem. Vanwege de centrale ligging tussen de haven van Rotterdam, (toekomstige) windparken op zee, hoogspanningsstations en industriegebieden meer landinwaarts zoals Moerdijk, krijgt de Hoeksche Waard in de komende jaren te maken met verschillende landelijke projecten voor het vernieuwen van het energiesysteem. Deze projecten worden gecoördineerd door het ministerie van Klimaat en Groene Groei.
Vanuit deze projecten is het mogelijk dat nieuwe (bovengrondse) hoogspanningsverbindingen en ondergrondse buisleidingen door een deel van de Hoeksche Waard gaan lopen. Of dat al bestaande netwerken worden uitgebreid.
Gemeente Hoeksche Waard volgt de ontwikkelingen binnen de verschillende landelijke projecten voor het vernieuwen van het energiesysteem nauwlettend. We kijken wat de belangen en mogelijke gevolgen zijn voor de Hoeksche Waard, het landschap en de plannen die de Hoeksche Waard zelf heeft. Deze brengen we onder de aandacht van het ministerie van Klimaat en Groene Groei en betrokken netwerkbedrijven tijdens gesprekken en door te reageren op (formele) stukken. En we benadrukken dat het belangrijk is dat projecten in samenhang worden opgepakt, waarbij onze inwoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties goed worden betrokken en geïnformeerd. Voor alle projecten geldt dat de gemeente geen besluitvormende rol heeft.